Door Sigrid Blancke
"Be still.
The mud settles.
The water clears.”
– Laozi
De zomer loopt stilaan ten einde. De ochtenden worden frisser, het licht verandert en de natuur begint zich voor te bereiden op de herfst. Ook in ons lichaam en onze geest is deze overgang voelbaar. Soms subtiel, soms intens. Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) is de nazomer het domein van het aarde-element, met de milt en maag als centrale organen.
Het aarde-element helpt ons om te aarden, te integreren en te centreren. Zeker in de overgang tussen seizoenen speelt het een cruciale rol. Het geeft ons rust, ritme en stevigheid van binnenuit.
Waarom de maag en milt voeden zo belangrijk is
In de TCM zijn maag en milt verantwoordelijk voor het verteren en transformeren van alles wat we opnemen. Niet alleen voeding, maar ook indrukken, emoties en mentale prikkels.
Wanneer deze organen goed ondersteund worden, kunnen we:
- Energie opbouwen
- Gedachten ordenen
- Emoties laten zakken
- Ons veilig en gecentreerd voelen
Maar wanneer we veel op ons bord krijgen, fysiek of mentaal, raken de maag en milt gemakkelijk overbelast. We voelen het dan als een last op de maag of we gaan piekeren en overdenken. Hierdoor kan onze interne verwerking in het gedrang komen waardoor we minder voorbereid stromen in het volgende seizoen.
Daarom is zachte, warme voeding essentieel. Het versterkt het vuurtje van de milt, die op zijn beurt de maag verwarmt, waardoor zowel fysieke als emotionele vertering beter kan verlopen.
Zo kunnen gevoelens zakken, doorstromen en losgelaten worden.
Fysiek en emotioneel staan namelijk nooit los van elkaar. Wat we niet verteren op emotioneel vlak, zet zich vaak vast in het lichaam. En omgekeerd wanneer het lichaam moe of overbelast is, kunnen emoties moeilijker stromen of verwerkt worden.
Als we te lang in dezelfde voeding blijven hangen , voeding die niet (meer) past bij ons ritme, ons seizoen of onze behoefte dan kan dit ons systeem stilleggen.
Wat eerst nog dragelijk leek, wordt dan langzaam een vorm van stagnatie.
Het lichaam raakt verzadigd, de spijsvertering vertraagt en ook op mentaal vlak blijven we ‘hangen’.
Emoties komen niet meer tot rust, gedachten blijven aanwezig, oude zorgen nestelen zich dieper. En voor je het weet, leef je op automatische piloot, zonder écht te voelen én voeden wat je nodig hebt.
Door tijdig voeding af te stemmen op je binnenwereld én op het seizoen, ondersteun je je hele systeem.
Zachte, warme voeding is dan meer dan comfort, het is een manier om weer beweging te brengen in wat stilgevallen is.
Voeding die draagt en omhult
In deze periode mogen we leren om onszelf te omhullen, niet door strengheid of discipline, maar met zachtheid, structuur en liefdevolle zorg.
De aarde-energie nodigt ons uit tot vertraging en voeden. Niet vanuit moeten, maar vanuit mogen. Ook het opnemen en bereiden van voeding mogen we in dit ritme benaderen: traag, verwarmend en met aandacht.
Begin de dag warm en voedend
Kies voor een warm ontbijt zoals:
- Gierstpap of rijstpap met gestoofd fruit en kaneel
- Havermout met gekookte peer, appel of vijgen
- Warme misosoep met rijst en zachte groenten (bij kinderen eventueel milder)
- Zoete aardappel met een beetje kokosolie als verwarmend alternatief
Langzaam gegaarde gerechten zoals:
- Stoofpotjes met wortelgroenten (pompoen, pastinaak, zoete aardappel)
- Soepen op basis van bottenbouillon of miso
- Gestoomde of langzaam gestoofde groenten
- Gebakken rijst met gember, wortel en lente-ui (in kokosolie of sesamolie)
Vermijd in deze periode zoveel mogelijk:
- Rauw en koud voedsel (zoals salades, yoghurt of koude smoothies)
- Overmatige suiker of geraffineerde producten (verstoren de miltenergie)
Kruiden die verwarmen en verzachten
- Gember (vers of in poeder), kaneel, kardemom
- Venkelzaad of anijs bij opgeblazen gevoel
- Kurkuma voor zachte warmte en ondersteuning van de spijsvertering
Structuur en eenvoud brengen rust
- Eet op vaste tijdstippen
- Kies voor éénpansgerechten of eenvoudige combinaties
- Kauw rustig en neem tijd om te proeven
- Eet in een rustige omgeving zonder afleiding
Kies voor voeding die:
- Natuurlijk zoet is (zoals pompoen, wortel, pastinaak)
- Warm en zacht is bereid (zoals soepen, stoofpotjes, papjes)
Waarom kinderen zo van zoet houden
Kinderen zijn vaak geneigd om zoet op te zoeken, en dat is geen toeval. In de TCM hoort de zoete smaak bij het aarde-element, het voedt, troost en geeft een gevoel van veiligheid.
Kinderen hebben nog meer behoefte aan:
- Bemoedering
- Warmte en zachtheid
- Verbinding en nabijheid
Zij zijn energetisch nog heel open, gevoelig en afhankelijk van externe veiligheid. Ze staan letterlijk dichter bij de aarde, fysiek én gevoelsmatig. Ze voelen zich goed bij wat hen omhult en draagt.
Door hen te voeden met natuurlijk zoete voeding zoals pompoen, rijst, gierst of gestoofd fruit, help je hun lichaam en zenuwstelsel tot rust te komen.
De milt wordt versterkt, de spijsvertering gestimuleerd, en de innerlijke stroom komt op gang.
Wanneer die innerlijke stroom goed gevoed is, zie je dat ook terug in hun gedrag:
- Ze voelen zich veiliger en rustiger
- De drang naar artificiële suikers vermindert
- Emotionele uitbarstingen worden zachter
- Ze hebben meer regelmaat, minder pieken en dalen
- En ze ontwikkelen een steviger basis om zichzelf te reguleren
Want hunkeren naar suiker is vaak een hunkeren naar liefde, warmte, geborgenheid.
Wanneer die behoeften op een natuurlijke manier gevoed worden
valt het zoeken weg en ontstaat er van binnenuit rust.
Tip: een warme start voor kinderen
Wanneer kinderen sneller snotneusjes krijgen of verzwakken bij weerwisselingen, kan een warm ontbijt wonderen doen.
Een kommetje gierstpap of rijstpap met gestoofd fruit en een beetje kaneel verwarmt en voedt het systeem, waardoor het beter kan omgaan met prikkels en kou.
Ondersteuning via aanraking en drukpunten
Naast voeding kun je ook op een diepere laag ondersteuning bieden aan je milt- en maagsysteem via acupressuur, voetreflexologie en massage.
In mijn praktijk werk ik regelmatig met deze organen en meridianen, vooral in tijden van overgang of emotionele overbelasting.
Via specifieke drukpunten en zones activeert dit het zelfherstellend vermogen van het lichaam en help ik de energie terug in stroming te brengen.
Denk aan:
- Acupressuur die de milt versterken bij piekeren of oververmoeidheid, die ook daarbij helpen in hormonale balans
- Reflexzones die de maag kalmeren bij spanning of een ‘volle buik’
- Meridianen die weer ruimte creëren in het centrum van je lichaam
Op deze manier ondersteunt reflexologie, acupressuur en massage het lichaam in het verwerken en integreren van wat zich aandient, zodat je energie weer zacht mag zakken. Daarnaast is persoonlijke begeleiding rond voeding en levenswijze een waardevolle ondersteuning in dit proces.